De witbuikchachalaca is een middelgrote vogel die behoort tot de familie Cracidae, die inheems is in het zuiden van de Verenigde Staten, Mexico en Midden-Amerika. Met een lengte van ongeveer 60-70 cm en een gewicht tot 1 kg heeft deze vogel een opvallend bruin en olijfbruin verenkleed met een witte buik en een gebogen snavel die lang, scherp en gehaakt is aan de punt. Ze hebben een relatief lange, dikke staart en korte vleugels die hen helpen om door het dichte bladerdak te navigeren.
Deze vogel staat bekend om zijn unieke en herkenbare zang, die bestaat uit een luid en rauw "cha cha la ca" geluid, waar hij zijn naam aan dankt. Ze maken deze geluiden om te communiceren met hun troep en om hun territorium af te bakenen. Ze zijn meestal te vinden in groepen tot 25 individuen, zwervend over de bosbodem op zoek naar fruit, zaden en insecten.
De witbuikchachalaca is een herbivore vogel die zich voornamelijk voedt met vruchten, bessen en zaden, vooral die van boomsoorten uit de tropen en subtropen. Ze spelen een belangrijke rol in het behoud van het evenwicht in het bosecosysteem door de zaden van de vruchten die ze eten door het bos te verspreiden. Ze staan er ook om bekend dat ze zich voeden met kleine insecten als er geen vruchten in overvloed zijn.
Hun broedseizoen begint meestal in de late winter of vroege lente en ze bouwen hun nesten in dichte struiken, bomen en hoge grassen met een combinatie van stokken en twijgen. Ze leggen tot drie eieren, die ongeveer 23 dagen worden bebroed. De kuikens worden geboren met een volledig stel veren en kunnen binnen enkele dagen na het uitkomen al vliegen.
Ondanks het feit dat het een relatief algemene vogel is, heeft de Witbuikchachalaca te kampen met habitatverlies door ontbossing, landomzetting voor landbouw en stedelijke ontwikkeling. Hun populaties worden ook aangetast door de jacht op hun vlees en veren. Behoud is essentieel om deze prachtige vogel en zijn belang voor het behoud van een gezond bosecosysteem te beschermen.