De Andes Guan, ook wel bekend als de Andes Wattled Guan, is een vogelsoort die voorkomt in Zuid-Amerika. Zijn wetenschappelijke naam is Aburria aburri en hij behoort tot de familie Cracidae. Deze vogel heeft een opvallend uiterlijk met een blauwgrijze kop en nek, een bruin lichaam, zwarte vleugels met witte vlekken en een lange staart. Hij is vooral bekend om zijn lange en felrode lellen onder de kin, die uniek zijn voor deze soort.
De Andesgans komt voor in het Andesgebergte, van Colombia tot Bolivia, op een hoogte van 2.000 tot 4.000 meter. Ze zijn meestal te vinden in gebieden met een dichte vegetatie, zoals nevelwouden of beboste gebieden. Ze leven vaak in groepen van maximaal 10 individuen en staan erom bekend dat ze behoorlijk luidruchtig zijn. Ze communiceren met elkaar door middel van een reeks vocalisaties, waaronder een luide en kenmerkende territoriale roep die al van ver gehoord kan worden.
Hun dieet bestaat voornamelijk uit vruchten, zaden en insecten. Ze eten ook kleine gewervelde dieren zoals hagedissen, slangen en kleine vogels. De Andesgans is een belangrijke verspreider van zaden in het Andes-ecosysteem, omdat hij vruchten eet en de zaden door zijn spijsverteringsstelsel haalt, die vervolgens over verschillende gebieden worden verspreid.
De Andesgans speelt een belangrijke rol in de cultuur van sommige Andesgemeenschappen en wordt vaak afgebeeld in mythen en folklore. Ze worden ook bejaagd voor hun vlees en veren. De belangrijkste bedreiging voor deze soort is echter habitatverlies door ontbossing en habitatversnippering. De Andesgans staat op de Rode Lijst van bedreigde diersoorten van de IUCN als kwetsbaar geclassificeerd.
Natuurbeschermingsorganisaties hebben programma's geïmplementeerd om mensen bewust te maken van het belang van deze soort voor het ecosysteem en lokale culturen, en om zijn habitat te beschermen. Onderzoekers doen ook onderzoek naar de genetische diversiteit van de Andesgans om de status van de populatie te bepalen en prioriteitsgebieden voor beschermingsacties te identificeren.
Concluderend kan gesteld worden dat de Andesgans een unieke en charismatische vogelsoort is die een belangrijke ecologische en culturele rol speelt in het Andes-ecosysteem. Deze soort heeft bescherming nodig om zijn voortbestaan te garanderen en de cruciale ecosysteemfuncties die hij vervult veilig te stellen.